จีบันพาทัวร์ "นิทรรศกี" ที่บอกเราว่าทำไมผ้าอนามัยถึงควรฟรี และเข้าถึงง่าย
Alice Kerdplanant 61 25
ตั้งแต่วันสตรีสากลที่ผ่านมา ในทวิตเตอร์เริ่มมีคนพูดกันเรื่อง "ผ้าอนามัยฟรี" เราเลยเข้าไปอ่านดูซะหน่อย แล้วก็สะดุดที่รูป ผ้าอนามัยโรยกากเพชร จากพรรคเพื่อไทย เลยรู้ว่าเขากำลังจะจัดนิทรรศการที่น่าสนใจมากๆ เกี่ยวกับผ้าอนามัยและประจำเดือนของผู้หญิง ที่สำคัญ เรายังไม่เคยเห็นใครทำมาก่อน!
เราเลยหาเวลาแวะไป นิทรรศกี เพื่อผ้าอนามัยฟรีถ้วนหน้า ที่สำนักงานใหญ่พรรคเพื่อไทย เพื่อไขข้อข้องใจว่าทำไมเราถึงต้องสนใจเรื่องนี้ ในเมื่อหลายคนก็ยังซื้อของที่แพงกว่านี้ได้ แล้วทำไมผ้าอนามัยต้องฟรี?
เมื่อถึงหน้างาน เราจะเจอกับป้ายต้อนรับขนาดใหญ่ ที่อธิบายว่า กี คืออะไร และน้องกีสำคัญ เพราะเป็นจุดกำเนิดแห่งชีวิต ไม่มีน้องกี ก็ไม่มีเรา พร้อม QR Code สแกนสูจิบัตรออนไลน์
โชคดีที่ตอนเราไปคนน้อยสุดๆ มีแค่เรา กับวัยรุ่นหญิงชายอีก 2 คน ที่พกกล้องตัวโตมาถ่ายรูปด้วย เราเลยมีเวลาสำรวจนิทรรศการได้อย่างเต็มที่ (แต่ระหว่างลงทะเบียนเราแอบได้ยินทีมงานคุยกันว่า วันรุ่งขึ้นมีคนจองเข้ามาถึง 500 คน! ฮ็อตมาก) พอเราเข้างานแล้ว เริ่มมีวัยรุ่นทยอยมาดูงานเรื่อยๆ ทีละ 2-3 คน ส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง แต่มีผู้ชายก็ที่ตั้งใจมาดูงานโดยเฉพาะเลยก็มี ดีใจมากที่กลุ่มวัยรุ่นสนใจประเด็นทางสังคม
สิ่งแรกที่เจอเมื่อเข้างานคือ ประตูกี ที่เย็บด้วยผ้าอย่างประณีต และตกแต่งด้วยดอกไม้ผ้าปักอย่างสวยงาม เหมือนจะบอกเราว่า เตรียมพร้อมเข้าสู่โลกของน้องกีกันเลย (น้องกีเขาเปลี่ยนสีได้ด้วยแหละ)
เมื่อทะลุผ่านประตูกีไป เราก็เจอกับใบเสร็จขนาดยักษ์ ที่คำนวณค่าผ้าอนามัยตลอดชีวิตของเราโดยประมาณ เชื่อหรือไม่ว่า...
ตลอดชีวิตเราต้องจ่ายค่าผ้าอนามัยราวๆ 192,000 บาท
ตกราคาต่อเดือนอยู่ที่ 350 - 400 บาท
อาจจะเป็นจำนวนที่รับได้สำหรับเรา หรือใครหลายคน แต่อย่าลืมว่ามีหลายคนที่กำลังทรัพย์น้อยมาก จนต้องอดข้าวเพื่อมาซื้อผ้าอนามัย จะไม่ซื้อผ้าอนามัยก็ไม่ได้ เพราะมันคือสุขอนามัยของเราเนอะ ขนาดใส่ผ้าอนามัยอย่างดีที่สุดยังรู้สึกอึดอัดน้องกีเลย แล้วถ้าใส่แบบไม่ดี หรือใส่อย่างอื่นแทน น้องกีเราไม่เจ็บแย่เหรอ
ใจก็อยากจะสั่งห้ามเลือดให้หยุดไหล แต่มันเป็นธรรมชาติ มันหยุดไม่ได้ งือออ
ทางทีมผู้จัดเปรียบเทียบให้เราเห็นว่า ถ้าเรามีผ้าอนามัยฟรี อัตราการเกิดโรคจะลดลง ทำให้ประหยัดค่ารักษาพยาบาลไปได้อีกมาก โดยปกติรัฐก็ช่วยออกค่ารักษาพยาบาลส่วนหนึ่งให้แล้ว ถ้ามีผ้าอนามัยฟรีเสริมเข้าไป ในระยะยาวรัฐก็จะจ่ายน้อยลง ผู้มีประจำเดือนก็จะสุขภาพดีขึ้น เพราะไม่ต้องทนใช้ผ้าอนามัยแผ่นเดิมซ้ำๆ ด้วยความประหยัด (หรือไม่มีทางเลือก)
ดีต่อกีและดีต่อใจขนาดนี้ ยังไม่เห็นว่าใครเสียหายเลย จริงมั้ย?
เมื่อผ่านใบเสร็จมาแล้ว เราจะเข้าสู่โซนนโยบายของพรรคเพื่อไทย ที่สาธิตโครงการนำร่องแจกผ้าอนามัยฟรีภายในพรรค และแสดง Infographic ให้เราเข้าใจง่ายๆ ว่า ถ้าโครงการผ้าอนามัยฟรีเกิดขึ้นจริง รัฐบาลจะเสียเงินไปเท่าไหร่ แล้วคนกลุ่มไหนจะได้ผลประโยชน์บ้าง
แน่นอนว่าผู้มีประจำเดือนที่ไม่มีเงินซื้อผ้าอนามัย กลุ่มนักเรียน และนักโทษ ก็จะได้ใช้ผ้าอนามัยแบบสะอาด สบายน้องกี แบบไม่มีภาระทางการเงินเพิ่ม สาวๆ อย่างเราก็จะได้ประโยชน์จากตรงนี้ด้วยนะ ประหยัดเงินค่าผ้าอนามัยแล้วเอาไปใช้จ่ายอย่างอื่นยังไงล่ะ :)
ถัดจากโซนวิชาการ ก็คือโซนศิลปะ ที่จัดแสดงผลงานของศิลปินหญิงอย่าง
Julie, Baker and Summer, Prim Issaree และ Pyra
มีทั้งงานผ้าปักและงานภาพถ่าย น่ารัก น่าถ่ายรูปสุดๆ และเขายังเปิดวีดีโอสัมภาษณ์ความรู้สึกของผู้มีประจำเดือนในพรรคเพื่อไทยอีกด้วยนะ แต่ละเรื่องตลกมาก เรายืนดูยังแอบขำเลย นึกถึงตอนที่ตัวเองมีประจำเดือนครั้งแรก ไปกินข้าวกับคุณแม่ พอเข้าห้องน้ำก็ตกใจมาก ทำไมเลือดเยอะขนาดนี้ ก็เลยรู้ว่าตัวเองมีประจำเดือนแล้ว ตอนนั้นเสียใจมาก เพราะอยากสูงให้เกิน 170 ก่อน พอเมนส์มาปุ๊บก็ทำใจเลยว่าเราจะหยุดสูงแล้ว แง แล้วพอกลับถึงบ้านคุณแม่ก็ให้รีบสไลด์ขั้นบันได เราก็สไลด์ไป 3 ขั้น กะว่าให้เมนส์มาแค่ 3 วันพอ สรุปตอนนี้ ผ่านไปสิบกว่าปีแล้ว เมนส์มา 5-7 วัน แถมยังปวดท้องแรงไปอีก โอ๊ย เศร้าอะ!
เมื่อดูโซนศิลปะเสร็จ เราก็ออกจากนิทรรศการมานั่งทำงานที่ Think Lab Cafe ข้างหน้า ระหว่างนั้นเราสังเกตว่ามีคนมาชมงานอย่างไม่ขาดสาย โดยเฉพาะวัยรุ่นวัยเรียน ที่ดูสนใจเรื่องกีเป็นพิเศษ น่าแปลกที่เราเองก็เกิดมาพร้อมน้องกี มีประจำเดือนมาหลายปี และเราอยู่ในประเทศที่มีประชากรหญิงเกือบครึ่งของทั้งหมด แต่ทำไมไม่เคยมีอะไรสนับสนุนเรื่องประจำเดือนและผ้าอนามัย ซึ่งเป็นเรื่องธรรมชาติที่หลีกหนีไม่ได้เลย
หรือนี่จะเป็นสัญญาณว่า ชีวิตของผู้มีประจำเดือน และสาวๆ อย่างเรากำลังจะเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้น :)
