ส่องวิวัฒนาการเทรนด์ความงามของซุปตาร์สาวญี่ปุ่น

ชวนติดตามชมความเปลี่ยนแปลงของเทรนด์ความงามจากซุปตาร์สาวดินแดนอาทิตย์อุทัยกันค่ะ

ยุค 80s 

Seiko Matsuda

หนึ่งใดไอดอลที่ได้รับความนิยมสูงสุด เคยถูกจัดให้เป็นศิลปิน J Pop ที่ขายดีเป็นลำดับสองของประวัติศาสตร์ดนตรีญี่ปุ่น (จะเป็นรองก็แต่ SMAP ซึ่งได้เปรียบจากการเป็นบอยแบนด์ แต่เธอขึ้นระดับ top แบบ solo)

แน่นอนค่ะว่า Seiko Matsuda จะเป็นซุปตาร์ทรงอิทธิพลในเรื่องแฟชั่นและความงามต่อสาวๆญี่ปุ่นในยุคนั้น

เห็นทรงผม volume แบบนี้ทำให้นึกถึงการ์ตูนผู้หญิงและตุ๊กตากระดาษที่ใช้เล่นเขี่ยตอนเป็นเด็กๆ !

เราไม่แน่ใจนะคะว่า  สาวๆญี่ปุ่นได้แรงบันดาลใจจากการไดร์ผมให้พองแบบนี้มาจากไหน  แต่มันตรงกับช่วงที่เจ้าหญิงDiana กำลังโด่งดังในฐานะ trendsetter ระดับโลกพอดีค่ะ

เราเคยยึดติดว่า  makeup look  ในยุค 80s น่าจะดูจัดจ้านเน้นสีร้อน แต่เมื่อได้เห็นไอดอลที่โด่งดังแห่งยุคก็พบว่าดูเรียบง่ายกว่าที่คิดค่ะ  ทาตาฟุิ้งนิดหน่อย  ไม่ได้ติดขนตาปลอม  ส่วนคิ้วที่ถือว่าเป็นมงกุฎของหน้านั้นก็มีผมม้าหนาๆปิดไว้แล้ว   

Akina Nakamori

สาวตากลมอีกคนที่ดังเปรี้ยงขึ้นมาในยุค 80s  เธอดูคาวาอี้สมกับเป็นไอดอล  แต่เนื้อหาดนตรีร้อนแรงที่ฟังดูอื้อฉาวสำหรับสังคมอนุรักษ์นิยมนั้นทำให้วัยรุ่นมากมายหลงไหลในความน่าค้นหาและติดอันดับต้นๆของไอดอลที่ขายซิงเกิลได้มากที่สุด

เราเคยค้นชื่อAkina Nakamori จากข้อมูลที่ว่าเธอเป็นคู่แข่งที่โด่งดังสูสีมากับ Seiko Matsuda  แว้บแรกที่ได้เห็นภาพเธอก็คิดว่ามี image เหมือนกับ Madoka แห่ง Orange Road ซึ่งเป็นการ์ตูนยุค 80s ในดวงใจแบบเป๊ะๆ     พออ่านไปเรื่อยก็ว้าวเลยค่ะ เพราะเซนเซผู้สร้าง Orange Road ได้แรงบันดาลใจสร้างนางเอกมาจาก Akina จริงๆ

fashion ของไอดอล 80s ที่น่ารักสุดๆ และมันดูคุ้นมาก  เทรนด์มันวนเวียนกลับมาได้จริงๆ

วัฒนธรรม how to ใน fashion magazine  ของญี่ปุ่นนั้นเริ่มมาหลายสิบปีแล้วค่ะ  และทรงผมที่อินระเบิดระเบ้อในยุค 80s นี้ก็ทำให้สงสัยมากมายว่า   ตอนนั้นเค้าคิดค้นเครื่องหนีบผมและเครื่องม้วนผมมาแล้วรึยัง  !

จะเห็นได้ว่าเขียนอายลายเนอร์เริ่มจากกล่งเส้นเปลือกตา และน่าทึ่งมากๆที่สาวญี่ปุ่นเสมอต้นเสมอปลายกับปากglossy มาตั้งแต่ยุคนั้นแล้ว

dress แบบ one piece ซึ่งดูจะเป็น uniform สำหรับผู้หญิงหลายคนในการสร้างความประทับใจกับคนอื่น     เราคุ้นเคยกับตัวละครสาวงามในซีรีส์ญี่ปุ่นที่ใส่one piece สวมเสื้อคลุมทับที่ให้ความรู้สึกอ่อนหวาน น่าทะนุถนอม     ได้ยินมาว่า เคยมีแบบสำรวจวัดเป็นตัวเลขที่ญี่ปุ่รมาแล้วว่าเป็นlook ที่สั่นไหวหัวใจผู้ชายเอามากๆ  และเป็นตัวเลือกที่safe สุดๆที่จะใส่ไปเดท     เมื่อย้อนไปสามสิบกว่าปีก่อนก็น่าจะเป็นตัวเลือกอันดับแรกๆของไอดอลเช่นกัน

ยุคปลาย 80s- กลาง90s

Wink 

สองสาวที่แหวกกระแสด้วยimage แบบสวยเริดเชิดหยิ่ง  พวกเธอไม่แอ๊บใสเปล่งประกายออร่าความสุขตามแบบฉบับไอดอลหญิง แต่ร้องเต้นด้วยสีหน้าเรียบเฉย

หน้าม้าหนาๆและความพองของผมหายไป กลายมาเป็นหน้าม้าโค้งบางๆ แล้วไดร์ให้ยกตัวขึ้น

Shiseido ได้วิเคราะห์ไว้ว่า   นี่คือช่วงเวลาที่เศรษฐกิจที่เจริญรุดหน้า   ผู้หญิงจึงนิยมlook สวยแพงและสินค้าที่หรูหรามากขึ้น  ดูไปดูมา เรานึกถึงการ์ตูนและซีรีส์"ฉันนี่แหละ ชิราโทริ เรโกะ" ที่นำเสนอความฮาของชีวิตคุณหนูทายาทเศรษฐี  ซึ่งเป็นผลงานที่ตรงกับยุคนี้พอดีค่ะ

Takako Tokiwa

นางเอกที่ฝากผลงานโกยเรตติ้งสูงปรี๊ดยุค 90sน่าจะเป็นpresenter ให้กับสินค้าใด ?

สเปรย์แต่งทรงผมน่ะสิ   พอกระบังน้อยๆตั้งอยู่คงทนไม่ลีบลง  เธอก็ยิ้มน้อยยิ้มใหญ่

หากไม่ทำกระบัง  หน้าม้าต้องบางและโค้ง   ดูแพงแบบ 90s
 

Norika Sakai'


นางเอก "สวรรค์ลำเอียง " ซีรีส์เรตติ้งถล่มทลายที่ดังข้ามประเทศมาถึงเมืองไทย ลองดูที่หน้าม้าของเธอค่ะ ความบางโค้งเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ แต่จะให้ complete จะต้องม้วนตลบขึ้นมาด้วย

Shizuka Kudo



เธอทำให้ผู้หญิงญี่ปุ่นจำนวนมากร่ำไห้กันทั่วประเทศ เพราะเธอเป็นคนฉีกสถานะโสดของ Takuya Kimura ไอดอลชายอันดับหนึ่ง (การสละโสดของไอดอลชายเป็นเรื่องใหญ่มากกกกกกกกกกกก หลายคนสี่สิบแล้วก็ไม่เปิดเผยการแต่งงาน แต่คู่นี้ป่องก่อนแต่งตอนที่ฝ่ายชายอยู่ในช่วงที่รุ่งสุดๆ) แต่ก่อนนั้น Shizuka เป็นไอดอลที่โด่งดังพอตัวค่ะ งานเพลงของเธอมียอดขายสูง 15 ล้านก็อปปี้  และน่าจะเป็นสาวที่เปรี้ยวมากๆในยุคนั้นเลยทีเดียว   ก็ลองดูสีผมของเธอสิคะ

ไอดอลดังๆคนอื่นๆต่างก็มีผมสีเข้มกันทั้งนั้นค่ะ  แต่ Shizuka  ดูมั่นใจในเรือนผมสีน้ำตาลแดง   

เมื่อตามไปชม live ในยุค 90s ของ Shizuka ก็พบว่าเธอเปรี้ยวมากๆค่ะ จากตอนแรกที่debut ในฐานะสมาชิก girl group ดูใสๆ พอออกผลงาน solo ก็ดังเปรี้ยงด้วยดนตรี pop rock และภาพลักษณ์สาวหัวแดงสุดเท่


เสริมนิดหน่อยค่ะ    ความนิยมของเธอตกลงก็หลังจากแต่งงานกับ Takuya นั่นเอง     เจอทั้งข้อหา แก่ ไม่สวย  ไม่คู่ควร  (เธอแต่งกับ Takuya ตอนอายุสามสิบ) และหนักสุดคือปล่อยให้ท้องเพื่อจับซุปตาร์เป็นสามี       หลังจากที่มีคนปั่นมานานว่าชีวิตคู่ถึงจุดจบ   (ถึงขนาดว่า ถ้าsearch ชื่อของ Takuya จะต้องมีคำว่าหย่าตามมา)    ทั้งคู่ก็ยังใช้ชีวิตด้วยกันค่ะ    ความรู้สึกแง่ลบที่ผู้คนมีต่อ Shizuka นั้นยังส่งผลมาถึงลูกสาวคนรองที่เข้าวงการในฐานะนางแบบ   แม่ถูกจิกกัดว่าทำตัวเป็นเจ๊ดันเกินไป  ส่วนน้องก็ถูกเล่นงานว่าเป็นเด็กเส้น  และไม่ได้มีรูปร่างเหมือนนางแบบอินเตอร์   และยังมีข้อความแบบเดิมๆคือ  " Takuya ถูกจับแต่งงาน"  แม้ว่าพวกเค้าจะอยู่กินกันมาเกือบยี่สิบปี  paparazzi แอบตามถ่ายภาพครอบครัวสม่ำเสมอ  แต่ไม่ว่าจะยังไงก็ลบอคติออกไม่ได้จริงๆ  (ในขณะ Takuya ก็ยังได้รับความรักไม่ลดลง)

ยุคปลาย 90s  -   ต้น 2000s

ไม่ถึงสิบปีหลังจากที่สาวๆญี่ปุ่นฮิตเทรนดืผมม้ากระบังลมและเสื้อผ้าแบบ oversizeเสริมไหล่   ในปลายยุค 90s    Ayu   ก้าวขึ้นมาเป็นศิลปินหญิงที่ขายดีที่สุดและคว้าเอาตำแหน่งราชินี fashion ไปพร้อมด้วย   ไม่ใช่แต่ภายในญี่ปุ่นเท่านั้น  เราแน่ใจว่า เธอได้เปลี่ยนแปลง fashion ในเอเชียไปอย่างสิ้นเชิง      เทรนด์ gal หรือ gyuru ที่มี Ayu เป็นต้นแบบ peak ต่อกันหลายปี   ด้วยความโด่งดังของวัฒนธรรม J Pop ที่เข้ามาแพร่หลายในบ้านเราในยุคนั้นเปลี่ยนแนวคิดของพวกเราที่มีต่อสาวญี่ปุ่น  สาวๆใน magazine หัวญี่ปุ่นต่างมีรูปลักษณ์ไม่ต่างจากตุ๊กตาและมีสีผมบลอนด์ซะยิ่งกว่าฝรั่งซะอีก

ขอย้อนความทรงจำนิดนึง สองปีก่อนที่ Ayu จะ debut กับต้นสังกัดใหญ่จนโด่งดังถล่มทลาย มีวงไอดอลอย่าง SPEED กอบโกยความสำเร็จขายได้เป็นล้านๆแผ่นไว้แล้วค่ะ พวกเธอเป็นสาววัยรุ่นเท้าไฟที่มีภาพลักษณ์สดใส ทุกคนไว้ผมม้าและมีผมสีเข้มเงางาม  เป็นภาพลักษณ์ของสาวญี่ปุ่นที่ติดตาเราในสมัยยังเก็ก  เวลาดูซีรีส์   นางเอกก็ต้องผมม้าสีดำ  

แต่ Ayu เปิดตัวด้วยผมบ็อบสั้นทำไฮไลท์รีดตรง ขนตาที่ปัดจนยาวเด้งทั้งด้านบนและล่างทำให้ตาที่โตอยู่แล้วยิ่งโตขึ้นไปอีก   ถ้าไม่รวมกับนักดนตรีVisual kei       Ayu เป็นสาวญี่ปุ่นคนแรกๆที่ทำให้เรารู้สึกว่าถึงคำว่าแต่งหน้าจัดเต็ม    แต่งให้เห็นชัดๆๆว่านี่คือ makeup   แต่งแล้วสามารถเปลี่ยนหน้าสดให้กลายเป็นคนละคน  ไม่ได้ focus แต่เรื่อง natural beauty เหมือนค่านิยมที่ผ่านมา

เริ่มจากการสร้างปรากฏการณ์ด้วยการเป็นสาวผมซอยสั้นทำสีเก๋ไก๋แหวกค่านิยมผมดำยาวในปลายยุค 90s   แล้ว transform มาเป็นตุ๊กตาผมบลอนด์ลอนเล่นใหญ่จนสั่นสะเทือนญี่ปุ่น

นอกจากจะเป็นศิลปินหญิงที่ขายดีที่สุดของญี่ปุ่น   ความ "จัดเต็ม" ของ Ayu นี่แหละทีทำให้เธอพ่วงตำแหน่ง fashion icon เข้าไปด้วย

era ความยิ่งใหญ่ของ Ayu ทำให้เกิดกลุ่ม subculture อันโด่งดัง สาวgal หรือ gyaru นั่นเอง   พวกเธอทำสีผมเฉดสว่าง ลอนอลังการ  แต่งหน้าแน่นโดยเฉพาะ smokey eye และขนตาปลอม  ปากสีnude   หลายคนใส่ชุดนักเรียนแบบกระโปรงสั้นคู่กับถุงเท้ายาวกอง   เทรนด์นี้ปรากฏในการ์ตูนผู้หญิงอยู่หลายเรื่อง  สื่อตะวันตกถึงกับมาติดตามทำสารคดีของ gal  จนโด่งดังไปทั่วโลก

สมัยที่ผู้เขียนยังเรียนมัธยม ตอนนั้นยังไม่มีใครรู้จักคำว่า K Pop มีแต่ J Pop บิ๊กอายเป็นยังไงก็ไม่รู้ รู้แต่ว่า Ayu ตาโตมากๆและใส่เลนส์สีที่ทำให้ดูแบ๊วไม่ต่างจากตุ๊กตา เป็นรูปลักษณ์ที่ mainstream ในเอเชีย ปังมาพร้อมๆกับการถ่ายรูปตู้สติ๊กเกอร์ที่เต็มไปด้วยgal ที่เหมือนร่างโคลนของ Ayu

ปากnudeแบบนมชมพูนั้นขาดไปจากเทรนด์สาว gal ไปไม่ได้   แต่จะเป็น glossy nude  ไม่ใช่ matte ค่ะ  ไม่ว่าจะผ่านไปยาวนานเท่าไร เราก็จะเห็นสาวญี่ปุ่นปากเงาเสมอ

ความเยอะของ gal อาจจะทำให้หลายคนยอมแพ้ค่ะ มองเสื้อ ผ้า หน้า ผม เล็บ แล้วรู้สึกเหนื่อยขึ้นมาทันที (ต้องใช้เวลานานเท่าไรถึงจะออกจากบ้านได้ ไหนจะฟอกสีและต่อผมอีก) เทรนด์ที่ soft ลงมาเหมือนเหล่าไอดอลสาวค่ะ นอกจาก SPEED แล้ว ก็ยังมี Morning Musume ที่สร้างความนิยมสูงปรี๊ด (เปรียบได้กับAKB48 ในตอนนี้ )


ใครที่อยู่ใน gen เดียวกับผู้เขียนน่าจะจำได้ว่า   ในตอนนั้น การรีดผมเรียบตรง ซอยไล่ระดับปลายชี้นิดๆเหมือนสาวญี่ปุ่นนั้นอินมากๆค่ะ  ถึงปิดเทอม  สาวๆวัยเรียนทำสีผมน้ำตาลแดงกันเยอะเลย

Maki Goto  (อดีตสมาชิก Morning Musume ที่ดังมากๆ)

Kyoko Fukada

ผมม้าที่ยังได้รับความนิยมสูงตลอดกาลนั้นทำให้การเขียนคิ้วของสาวญี่ปุ่นยังไม่มีความเปลี่ยนแปลงชัดเจน   หลายคนกันคิ้วออกเหลือไว้แค่ครึ้งเดียวเพื่อความสะดวกในการเขียนให้โก่งบาง  แต่ที่สำคัญ   สีคิ้วจะต้องmatch สีผม   ตอนนั้นมาสคาร่าปัดคิ้วสีอ่อนจากญี่ปุ่นก็เริ่มมีวางขายที่บ้านเรา

ยุค 2000s ตอนกลางไปจนถึงตอนปลาย

แม้เทรนด์สาว gal จะได้รับความนิยมมาหลายปี  แต่สร้างอคติจากหลายคนในสังคมเช่นกันค่ะ   ด้วยความที่เป็น look ที่ต้องจัดหนัก  แต่งหน้าเป็นชั่วโมง ต่อเล็บ ต่อผม ดูเยอะสิ่งไปหมด  มันอาจทำให้เกิดการเหมารวมว่าพวกเธอเป็นสาวไม่รู้จักโตที่วันๆใส่ใจแต่เรื่องความสวยความงามและทำตัวไร้แก่นสาร      สิ่งที่เข้ามาแทนที่คือภาพความนุ่มนวลของหญิงสาวที่ดูมีวุฒิภาวะ    ดูสวยแบบเลดี้ที่น่าทะนุถนอม   เป็นเทรนด์ที่นิยมกันมากในกลุ่มผู้หญิงที่เข้าวัยสาวเต็มที่อย่าง OL ค่ะ

Keiko Kitagawa

ผมดัดลอนคลายดูเป็นคลื่นแบบธรรมชาติ  สีสันของ makeup  หวานสุดๆ     จะครบสูตรเมื่อจับคู่กับชุดที่อาจจะเรียกได้ว่าเป็นuniform ของการออกเดทของสาวๆหลายคน  นั่นคือ dressที่เรียกว่าว่า one piece และสวมเสื้อคลุุมน่ารักๆทับ  
แฟนๆซีรีส์ญี่ปุ่นลองนึกภาพพล็อทแฟนเก่าที่เป็นสาวงามperfect ที่ปรากฏตัวขึ้นมาเพื่อสร้างความแตกแยกให้กับพระเอกนางเอก    หรือเป็นlook ที่นางเอกแต่งไปพบกับพ่อแม่แฟนหรือไปร่วมงานแต่ง

Erika Sawajiri

หลังจากที่แจ้งเกิดจากบันทึกน้ำตา 1 ลิตร    เธอก็กลายมาเป็นดาวรุ่งอนาคตไกลทันที  นอกจากจะได้รับความนิยมจากการแสดง งานเพลงก็ขึ้นอันดับหนึ่งในโอริคอนชาร์ท แต่น่าเสียดายที่มาวูบไปกับเรื่องการเหวี่ยงใส่สื่อจนถูกขุดคุ้ยแบบกัดไม่ปล่อย    ซึ่งเป็นสิ่งที่สวนทางความรู้สึกจริงๆค่ะ   เพราะก่อนหน้าที่จะมีข่าวฉาว  Erika ก็ไม่ต่างจากนางเอกคนอื่นๆ  เธอดูสุภาพเรียบร้อยตรงกับค่านิยมญี่ปุ่น    

เมื่อลอง search ภาพของ Erika ก่อนเจอเรื่อง scandal เธอมาในlook ที่เข้ากับเทรนด์ในช่วงนั้นเป๊ะ ทั้งผมลอนพริ้วไหว เสื้อคลุมทับชุดone piece ดูเป็น image ที่หวานแหวว ไม่เหมือนกับนางเอกที่จะถูกกระแสต่อต้าน

ในปีถัดมา   Erika ผมที่มาในบลอนด์กับ eyeshadow เขียวก็ได้กลายมาเป็นlook ในตำนานไปเลยค่ะ    เธอหวนคืนสู่วงการจนโด่งดังได้เป็นผลสำเร็จในภายหลัง  แต่ก็ให้ความรู้สึกที่แตกต่างไปจากนางเอกญี่ปุ่นที่วางตัวให้เข้ากับความคาดหวังของสังคมที่ยังมีความอนุรักษ์นิยมอยู่

เราเชื่อว่า นี่น่าจะเป็น classic look ของสาวญี่ปุ่นไปแล้ว   นางเอกซีรีส์หลายคนก็ยังทำทรงผมลอนคลาย และแต่งหน้าหวานกันมาเป็นสิบปีแล้ว

ปัจจุบัน

สังเกตกันมั้ยคะว่า ในช้วงหลังๆ  เซเลบญี่ปุ่นหันมาตัดผมบ็อบตรงแล้วเซ็ทให้ดูแพงขึ้นอย่างพร้อมหน้าพร้อมตา

ถ้าพูดถึงstyle ของสาวญี่ปุ่นกลุ่ม millennial    คุณอาจจะนึกถึงผมมัดจุกน่ารักๆ   ม้าเต่อโชว์คิ้ว  เสื้อผ้า oversized 

แต่มีคนกระซิบบอกเราว่า  สาวญี่ปุ่นที่เข้าวัยผู้ใหญ่ต้องการแสดงพลังแบบ career woman มากขึ้น   จากแต่ก่อนที่จะแสดงความเป็นเลดี้ที่บอบบบาง หัวอ่อน ทำให้ผู้ชายรู้สึกอยากปกป้อง    แต่เพราะโลกที่เปลี่ยนไป  ทั้งความเคลื่อนไหว MeToo และเรื่องสังคมเศรษฐกิจก็ทำให้พวกเธอแสดงด้านที่ดู strong ขึ้นมา  เป็นสาวที่สวยแพงไม่พยายามมากเกินไป  แต่ในขณะเดียวกันก็ยังมีเสน่ห์น่าดึงดูด 

ไม่ได้รีดผมให้ตรงแหนวเหมือนยุค 2000s นะคะ   ตรงปลายจะโค้งนิดๆ  แต่ไม่ใช่ผมเป็ดแบบเพิ่งตื่น

ช่วงปีที่ผ่านมา  นางเอกญี่ปุ่นหลายคนปรากฏตัวในลุคแบบคลีนๆ  ผมบ็อบเหน็บหูโชว์ต่างหู    

เปิดหูอย่างพร้อมเพรียง

ผมบ็อบตรงอาจจะให้ความรู้สึกแบบผู้ใหญ่  แต่ทรงผมที่เคยอินกันมาก ๆ คือบ็อบคลื่นคลายๆ ที่ทำให้ดูอ่อนเยาว์

สิ่งหนึ่งที่เปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจนที่สุดคือคิ้วนั่นเองค่ะ


จากแต่ก่อน  พูดถึงสาวญี่ปุ่นทีไร เราก็นึกถึงแต่คิ้วโก่งๆเรียวๆ  พอล้างเครื่องสำอางแล้วคิ้วหายไปหมดเลยก็มี    แต่ในยุคนี้  K beauty ยึดครองไปหลายพื้นที่   คิ้วตรงๆจึงเป็นที่นิยมไม่ต่างจากบ้านเรา

The End